Newsletter
Zainspiruj się
Zarejestruj się już dziś za darmo, aby rozpocząć szczęśliwe i uważne życie.
Chronimy Twoje dane osobowe. Zobacz nasza politykę prywatności.

Objawy współuzależnienia.

przez Agata Dzierżawa
1193 wyświetleń
Objawy współuzależnienia to obrazek pokazujący kontury różnych osób powiązanych z sobą na bordowym tle.

Jak wiesz to więzi z naszymi rodzicami określają nasze relacje z innymi, a styl tych więzi wpływa na nasze związki partnerskie. Zwykle, kiedy te więzi są ewidentnie zaburzone zdajemy sobie sprawę z tego, że nasz wzorzec relacji jest zaburzony. Często jednak zaburzenia w relacjach z naszymi rodzicami są bardziej subtelne i nie zawsze zauważamy swoją skłonność do związków, w których miłość mylona jest z posiadaniem, przywiązanie z zależnością, odpowiedzialność z poczuciem winy, a troska z lękiem. 


W tym artykule poznasz 5 objawów współuzależnienia, są nimi trudności :

  • z poprawnym odczuwaniem własnej wartości,
  • z wytyczaniem granic funkcjonalnych,
  • w posiadaniu i wyrażaniu swojej rzeczywistości,
  • z rozpoznawaniem i zaspakajaniem swoich potrzeb i pragnień,
  • w doświadczaniu i wyrażaniu swojej rzeczywistości z umiarem. 

Większość z nas jest przekonana, że wychowywała się w „normalnej” rodzinie.

Jednak, kiedy przyjrzymy się bliżej tym „normalnym” metodą rodzicielskim, okazuje się, że do tej normalności jest im daleko. Często to one właśnie, są przyczyną naszych problemów w dorosłym życiu, chociaż nie zdajemy sobie z tego sprawy. Ich weryfikatorem są nasze relacje z innymi. Niektóre z tych metod mogą nawet prowadzić do postawy współuzależnienia, objawiającej się trudnościami z odczuwaniem własnej wartości, wytyczaniem granic funkcjonowania, doświadczaniem i wyrażaniem swojej rzeczywistości, zaspokajaniem swoich dorosłych potrzeb i pragnień.

Bywają rodzice, którzy wierzą, że dzieciom należy wpoić pewne sztywne zasady i karzą je surowo za każde ich złamanie. Inni stosują przemoc fizyczną, psychiczną, obrzucają dzieci wyzwiskami, śpią z dziećmi, obnażają się przed nimi. Uważają, za normalne żądanie od dzieci by same odkryły, jak radzić sobie w różnych trudnych sytuacjach życiowych, zamiast dostarczyć im narzędzi i technik ich rozwiązywania. Niektórzy zaniedbują nauczenie dzieci podstawowych zasad higieny, albo wierzą, że to co myślą i czują dzieci jest niewiele warte. Inni są nadopiekuńczy, często żyjąc w przesadnie zażyłych stosunkach ze swoimi dziećmi czyniąc z nich swoich powierników. Dzieląc się z nimi intymnymi sekretami wykraczającymi poza poziom dziecięcego rozumienia.

Wszyscy byliśmy przekonani, że sposób w jaki traktowali nas rodzice był właściwy.

Tymczasem w większości wkroczyliśmy w dorosłość z zafałszowanym i zniekształconym obrazem, tego co działo się w naszych domach. Nieświadomi, obwinialiśmy siebie o to, że nie byliśmy w pełni szczęśliwi czy zadowoleni z życia. Wydawało nam się oczywiste, że nie mogliśmy zadowolić swoich rodziców, zachowując się tak jak czuliśmy. To złudzenie, że pewne nadużycia były czymś normalny, a my byliśmy nie tacy, zamknęło nas w potrzasku współuzależnienia. Dlatego warto przyjrzeć się jego symptomom i ich niekontrolowanemu wpływowi na nasze życie, aby rozpoznać objawy i uzdrowić siebie. 

Objawami współuzależnienia są:

Trudności z poprawnym odczuwaniem własnej wartości. 

Poczucie własnej wartości to wewnętrzne doświadczenie każdego z nas, dzięki któremu dostrzegamy siebie jako cenną i godną szacunku osobę. Powstaje ono wewnątrz nas, promieniejąc na zewnątrz i rzutując na stosunek do siebie i innych, i cały nasz świat. 

Zdrowe poczucie wartości to szacunek do siebie, kiedy popełniasz błąd, zostajesz odrzucona jako kochanka, przyjaciel, rodzic czy pracownik. 

Poczucie wartości wskazujące zaś na współuzależnienie to zaniżanie własnej wartości lub jej negowanie, albo arogancja i megalomania, czyli uważanie, że jesteś kimś wyjątkowym i lepszym od innych.

Poczucie niskiej wartości powstaje, kiedy rodzice świadomie lub nieświadomie przekazują dziecku, że dzieci są mniej wartościowe od innych. Postawa arogancka zaś wtedy, kiedy rodzina wpaja dzieciom przekonanie, że winy należy szukać u innych. W ten sposób ucząc ich, że inni są gorsi od nich należy ich osądzać i krytykować. A także wtedy, kiedy wpajają im przekonanie, że są lepsze od innych w ten sposób dając im fałszywe poczucie mocy. Poprzez niewytykanie im błędów, nietłumaczenie na czym ten błąd polega niedoprowadzanie do wzięcia odpowiedzialności za własną niedoskonałość. 

Brak zdrowego poczucia własności prowadzi zaś do przeniesienia źródła swojej wartości na zewnątrz, co nazywa się zewnątrzsterownym poczuciem wartości. Jest to poczucie wartości oparte o czysto zewnętrzne cechy jak wygląd, status czy status materialny, a także opinie i zachowania innych ludzi. Takie źródło podatne jest na zmiany, nad którymi nie ma się żadnej kontroli.

Trudności w wytyczaniu granic funkcjonalnych.

Granice to symboliczne bariery powstrzymujące innych ludzi przed nadużywaniem nas lub nas przed nadużywaniem ich, byśmy mogli osiągnąć poczucie tego kim jesteśmy. Składają się z części zewnętrznej i wewnętrznej

Zewnętrzna cześć dzieli się na cześć fizyczną – czyli kontrolę tego na ile pozwalasz się innym ludziom zbliżyć do Ciebie by mogli Cię dotknąć. Jest to ustalony dystansu pomiędzy Tobą a innymi ludźmi dający przyzwolenie lub odmowę na to by Cię dotknęli. A także na seksualną – czyli utrzymywanie kontroli nad zbliżeniem i dotykiem seksualnym.

Jeśli Twoje granice zewnętrzne nie zostały naruszone wiesz, że zanim kogoś dotkniesz powinnaś poprosić o pozwolenie i szanujesz ich przestrzeń osobistą, mając na uwadze ich dobre samopoczucie. Podobnie w przypadku części seksualnej.

Wewnętrzne granice zaś to ochrona Twoich myśli, uczuć i zachowań. Branie za nie odpowiedzialności i oddzielanie ich od uczuć, myśli i zachowań innych ludzi. Nieobwinianie innych za to co myślisz, czujesz i robisz. Chroni Cię to przed manipulowaniem i rządzeniem ludźmi wokół Ciebie.

Baner reklamowy
Chcesz uleczyć swoje głębokie rany emocjonalne i rany duszy? Zrównoważyć męską i żeńską energię? Masz choroby somatyczne, z którymi nie radzi sobie lekarz? Chciałbyś zmienić jakieś swoje przekonanie i nie bardzo wiesz jak? Mogę Ci pomóc.

Objawy współuzależnienia.

Nienaruszalne i elastyczne granice wewnętrzne i zewnętrzne gwarantują Ci intymność i chronią Cię przed poniżeniem fizycznym, seksualnym, emocjonalnym, intelektualnym i duchowym.

We wczesnych latach życia dzieci nie mają swoich granic i nie wiedzą w jaki sposób ich bronić przed nadużyciami przez innych i przed nadużyciem innych. Rolą ich rodziców jest więc chronienie ich przed nadużyciem przez innych i uświadamianie im ich poniżających zachowań.

Kiedy jednak rodzice tej roli nie wypełniają możesz mieć problem z:

  • brakiem granic – wówczas nie masz poczucia, że ktoś Cię poniża lub Ty kogoś poniżasz, nie potrafisz mówić „nie” lub masz problem z odsłonięciem się przed innymi. Pozwalasz wykorzystywać się fizycznie, seksualnie, emocjonalnie czy intelektualnie.
  • uszkodzeniem ich – oznacza to, że czasem lub wobec niektórych ustanawiasz granice i potrafisz się zatroszczyć się o siebie. Innym razem lub wobec innych osób nie jesteś zdolna do wytyczenia swoich granic. Masz także częściową świadomość granic innych ludzi. Oznacza to, że w pewnych okolicznościach lub wobec niektórych możesz stać się napastnikiem i manipulujesz innymi.
  • zbyt dużymi granicami, polegającymi na budowaniu wokół siebie muru – najczęściej wynikającego ze złości lub strachu, milczenia lub potoku słów. 
  • albo trudnościami z ich określeniem (od braku granic, po „mury”) – następuje wtedy, gdy osoba ukrywająca się dotąd za murami, otworzy się i stanie się podatna na zranienie. Bezbronność i wystawianie na ciosy i ataki powoduje ból, a ból powoduje stawianie murów ochronnych.

Systemy granic zapożyczamy od swoich rodziców. 

Trudności w posiadaniu i wyrażaniu swojej rzeczywistości.

Aby wiedzieć kim jesteś i móc przeżywać samą siebie musisz mieć zdolność uświadomienia sobie i uznania swojej rzeczywistości, czyli:

  • swojego ciała – tego jak wyglądasz (atrakcyjność, rozmiar ciała, dbałość o siebie), jak funkcjonuje i działa Twoje ciało, jak je doświadczasz oraz jakich dostarcza Ci doznań. 
  • swoich myśli – musisz wiedzieć jakie nadajesz znaczenie napływającym do Ciebie informacjom. Musisz znacz swoje przekonania.
  • swoich uczuć i emocji– musisz znać swoje emocje, potrafić je rozpoznać i nazwać. Być świadomą swoich uczuć.
  • a także swoich zachowań – musisz wiedzieć co robisz albo czego nie robisz.

Te cztery strefy są bowiem Twoją rzeczywistością, nawet jeśli nie są one tym, czego doświadczają inni w podobnej sytuacji.

Dysfunkcja na tym polu polega na ukrywaniu swojej rzeczywistości ze strachu, że nie zostaniesz zaakceptowana przez innych albo na stworzeniu sobie swojej wyobrażonej alternatywnej rzeczywistości i tożsamości. Następuje ona zwykle, gdy dzieci są lekceważone, napastowane lub odrzucone z powodu swojej rzeczywistości. Uczą się wtedy, że wyrażanie siebie nie jest czymś właściwym czy bezpiecznym. 

Taka dysfunkcja w zależności od intensywności może doprowadzić do arogancji i megalomanii. Dzieje się tak dlatego, że oddzielając się od swoich emocji możesz po prostu nie odczuwać wstydu próbując zdusić przytłaczające nadużycia z dzieciństwa. W takim wypadku możesz mieć skłonność do napastowania i dręczenia innych ludzi i będziesz to robić.  

Trudności w rozpoznawaniu i zaspakajaniu swoich potrzeb i pragnień

Wszyscy mamy swoje potrzeby i pragnienia, za których zaspakajanie jesteśmy odpowiedzialni my sami. Oczywiście oznacza to również proszenie innych o pomoc, gdy jest ona nam naprawdę potrzebna oraz zaspakajanie potrzeb innych we właściwym czasie i okolicznościach.

Dysfunkcja na tym polu oznacza:

  • Zbyt dużą zależność – przejawiającą się oczekiwaniem, że inni ludzi zadbają o ich zaspokojenie skutkująca biernością. 
  • Przesadną niezależnością – przejawiającą się niepotrafieniem przyjmowania pomocy ani rady od innych.
  • Nieodczuwaniem potrzeb i pragnień – polegającym na uświadomieniu sobie swoich własnych potrzeb i pragnień. 
  • Mieszaniem swoich potrzeb i pragnień – przejawiającym się wtedy, kiedy wiesz czego pragniesz i zdobywasz to, ale nie wiesz czego Ci potrzeba. Np. zakupoholizmem rekompensujesz sobie czułość fizyczną, czyli nowa sukienka substytutem przytulenia. Folgujesz swoim zachciankom – hazard, nałogowy seks, objadanie się, alkoholizm czym narkomania. Nie odczuwasz potrzeb w zakresie jedzenia, odczuwasz głód, ale szkoda Ci czasu na jedzenie lub nie wiesz jakie jedzenie jest Ci potrzebne. Bierzesz tabletkę na ból głowy nie zastanawiając się, dlaczego boli Cię głowa. Czujesz się chora, ale nadal chodzisz do pracy nie rozpoznając swojej potrzeby odpoczynku.

Trudności w rozpoznawaniu i zaspakajaniu swoich potrzeb i pragnień powstają, gdy, rodzice zaspakajają wszystkie potrzeby i pragnienia dzieci zamiast uczyć je by robiły to same we właściwy sposób. Splątany rodzic zwykle niczego nie wyjaśnia dziecku i niczego od niego nie oczekuje. A także wtedy gdy, rodzice reagują agresją na potrzeby i pragnienia swojego dziecka. Dysfunkcje powstają także wtedy, gdy dzieci dostają wszystko czego pragną, a nie otrzymują prawie niczego z tego co potrzebują. Jest to częsta sytuacja w bogatych rodzinach, gdzie rodzice nie zaspakajali potrzeb interaktywnych dzieci takich jak obecność, czułość fizyczna i emocjonalna, za to zasypywali je prezentami. Takie dzieci w dorosłym wieku nie wiedzą jak się o siebie troszczyć, za to wiedzą, jak dostać to czego zapragną najczęściej za pomocą manipulacji. 

Reklama łańcuszków do okularów z kamieni naturalnych.

Trudności w doświadczaniu i wyrażaniu swojej rzeczywistości z umiarem. 

Jest to po prostu brak powściągliwości i tendencja do ekstremalnych przeżyć we wszystkich sferach rzeczywistości dotyczących ciała (nagość lub workowatość w ubiorze), myślenia (czarno- białe, złe-dobre), uczuć (brak uczuć lub nad uczuciowość, rozpacz-euforia, niemożność zapanowania nad swoimi uczuciami) i zachowania (obdarzanie zaufaniem każdego lub brak zaufania do wszystkich). Wrażenie, że umiar to coś nie tak, coś za mało. 

Trudności te są wynikiem obserwowania i reagowania na zachowania dorosłych opiekunów funkcjonujących w sposób ekstremalny. A także, traktowaniu dziecka w sposób ignorujący jako osobę, której się nie słucha i nie zauważa.  Mogło to skutkować zaspakajaniem potrzeb dziecka tylko wtedy, kiedy zaczynało się ono zachowywać w sposób ekstremalny, żeby zwrócić na siebie uwagę.  

Powyższe symptomy współuzależnienia wpływają na Twoje stosunki z innymi i z sobą samą. 

Powodują:

  • negatywną kontrolę – czyli określanie rzeczywistości innych osób.
  • urazę – czyli potrzebę odpłacenia się komuś lub ukarania go za naruszenie Twojego poczucia własnej wartości wynikającą z podtrzymywania w sobie złości za cierpienie jakie Ci zadał. 
  • upośledzeniem lub brakiem duchowości – wynikającą z trudności w połączeniu się z mocą większą od Ciebie. Aby mieć przeżycia duchowe musisz być zdolna do dzielenia się z innymi swoja niedoskonałością i omylnością. 
  • unikanie rzeczywistości – poprzez nałogi, fizyczną lub umysłową chorobę, aby uniknąć konfrontacji z tym co się z Toba dzieje oraz z ważnymi osobami w Twoim życiu.
  • upośledzanie zdolności do intymności – czyli trudność w ujawnieniu innym prawdy o sobie oraz w przyjmowaniu od innych prawdy o nich bez ingerowania w nią.

Dysfunkcjonujące wychowanie wyrządza wiele szkód zarówno fizycznych jak uszkodzenie Twojego ciała, doprowadzenie do nadwagi lub niedowagi, po upośledzenie Twojego życia seksualnego, uczuciowego, czy wypaczenie Twojego sposobu myślenia po problemy z duchowością. 

Zwykle uważamy za normalność to, co robi większość ludzi. A przecież wielu ludzi myśli, czuje i zachowuje się w sposób, który wcale nie jest zdrowy. Tracąc swoją naturalną spontaniczność i autentyczność poprzez to w jaki sposób traktowali Cię rodzice i opiekunowie w dzieciństwie zaczynasz jednak ufać bardziej innym niż sobie. Jednak rozpoznając w sobie, to co jest skutkiem niewłaściwych postaw Twoich rodziców masz szansę na nowo do niej powrócić.   


Źródło:

Pia Mellody „Toksyczne związki. Anatomia i terapia współuzależnienia., Czarna Owca, 2019,

Dzięki naszej współpracy z Mindvalley możesz teraz nauczyć się świadomego rodzicielstwa od najlepszych ekspertów na świecie.

Reklama kursu Mindvalley Świadome rodzicielstwo.

Odkryj nowy model rodzicielstwa, który Oprah nazwała „rewolucyjnym” i „zmieniający życie”, dzięki któremu możesz stworzyć idealne środowisko do rozwoju i rozkwitu dla swoich dzieci w ich najbardziej autentycznym ja dzięki świadomemu ekspertowi w dziedzinie rodzicielstwa, dr Shefali Tsabary.

Objawy współuzależnienia. Objawy współuzależnienia.

5 komentarzy
0

You may also like

5 komentarzy

Ireneusz Wis
Ireneusz Wis 12 lipca 2021 - 11:46

Zastanawiam sie czy jest sens spoglądania w tył i analizowania tego co było

Odpowiedz
Agata Dzierżawa
Agata Dzierżawa 12 lipca 2021 - 11:54

Oczywiście, że jest. Po to by zrozumieć, dlaczego zachowujesz się tak a nie inaczej.

Odpowiedz
Kasia
Kasia 12 lipca 2021 - 21:45

Bardzo wartościowy wpis. Czasami nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak bardzo na nasze dorosłe życie wpływają zachowania rodziców.

Odpowiedz
blogierka
blogierka 13 lipca 2021 - 00:40

Temat tak bardzo na czasie! I to, że trafiłam na niego to chyba nie przypadek..<3

Odpowiedz
Anna z Bilingual kid
Anna z Bilingual kid 13 lipca 2021 - 09:29

Bardzo potrzebna analiza. I przydatna, zeby zdac sobie sprawe z wlasnych trudnosci i moc sobie wreszcie z nimi poradzic. Pozdrawiam!

Odpowiedz

Pozostaw komentarz