7 nawyków świadomego życia.

Poznaj 7 nawyków świadomego życia.

Skoro nie jesteś tym co odczuwasz ani nie jesteś swoim nastrojem, ani Twoje myśli również nie są Tobą. Kim zatem jesteś? Masz jaźń zwierzęcą, ale przecież nie jesteś zwierzęciem. Odróżnia Cię od świata zwierząt zdolność głębokiego odczuwania procesów myślowych, czyli samoświadomość. Dzięki niej człowiek zdominował pozostałe stworzenia świata i to ona jest przyczyną wielkich postępów ludzkości. To ona pozwala Ci również czerpać z doświadczeń innych ludzi na równi z własnymi. To dzięki niej możesz wyjść poza siebie, przyjrzeć się sobie, a także możesz tworzyć sprzyjające Ci nawyki albo wykorzeniać te, które Ci nie służą.  Masz wolność wyboru, fundamentalną podstawę natury ludzkiej. Posiadasz również wyobraźnię, która pozwala Ci tworzyć w umyśle coś spoza Twojej obecnej rzeczywistości. Masz także sumienie, czyli wewnętrzną świadomość tego co jest dobre, a co złe. Nawet najinteligentniejsze zwierzę, nie posiada żadnej z tych cech. Poznaj zatem 7 nawyków świadomego życia.

---

W tym artykule poznasz 7 nawyków świadomego życia:

• Proaktywność.
• Przewodnictwo.
• Zarządzanie sobą.
• Kochanie innych.
• Komunikacja.
• Synergia.
• Wzmacnianie siebie samej.

---

Zwierzęta nie mogą wziąć odpowiedzialności za swoje zachowania i nie mogą nim kierować. Nie są nawet świadome swojego zachowania więc tym bardziej nie mogą go zmienić. Ty możesz. Niezależnie od swojego instynktu, uwarunkowań, pamięci zbiorowej, społecznych zwierciadeł, doświadczeń przeszłości czy rodzaju nawyków możesz świadomie zmienić siebie w każdym momencie swojego życia. Musisz tylko chcieć to zrobić. Twoje możliwości nie mają granic, więc powinnaś z nich skorzystać, w przeciwnym wypadku pozostaniesz równie ograniczona jak zwierzęta.

Za te możliwości odpowiada kora nowa mózgowa czyli mózg naczelnych. Dzięki niej możesz zdecydować, czy chcesz zmienić swoje nawyki i dokonać zmiany. To Ty masz moc zmiany swojego świata więc z niej skorzystaj.

Ty jesteś odpowiedzialna za swoje szczęście.

Oczywiście świadomość tego, że nie musisz być całe życie taką jaką stworzyła Cię natura czy też uwarunkowania jest naturalną konsekwencją Twojego wzrostu. Przez całe życie rozwijasz się od zależności, poprzez niezależność do współzależności. Zaczynasz życie jako niemowlę całkowicie zależne od drugiego człowieka, który karmi Cię i opiekuje się Tobą byś mogła przetrwać. Inaczej nie przeżyłabyś sama. Z czasem jednak stajesz się coraz bardziej niezależna fizycznie, psychicznie, emocjonalnie i finansowo. Sama dbasz o siebie i kierujesz sobą. W końcu wzrastając i dojrzewając uświadamiasz sobie, że wszystko w naturze oparte jest na współzależności. Odkrywasz, że potrzebujesz relacji z innymi by uzyskać to czego potrzebujesz. Aż w końcu widzisz, że łącząc talenty i działania z innymi jesteś w stanie stworzyć coś większego i wspanialszego.

Dzięki współpracy możesz zmienić świat.

Jednak, aby efektywnie zmienić swój świat powinnaś przede wszystkim rozpoznać swoje paradygmaty, czyli założenia, które wpływają na Twoja postawę, zachowania, realia i wartości. Rozpoznać swój sposób postrzegania, zrozumienia i interpretacji rzeczywistości. Po to, by wziąć za nie odpowiedzialność i stworzyć bardziej obiektywny punkt widzenia. Jest to bardzo ważne, gdy zależy Ci na jakościowej zmianie swojego życia, Dlaczego? Bo sposób w jaki widzisz problem, jest Twoim problemem, a nie sam problem. Jeśli np. chcesz mieć szczęśliwą rodzinę, sama musisz być szczęśliwa, a nie szukać szczęśliwej rodziny.

Kiedy już je rozpoznasz, czyli będziesz wiedziała co i dlaczego chcesz zmienić, musisz jeszcze wiedzieć jak to zrobić skutecznie. Pomoże Ci w tym 7 nawyków skutecznego działania, którymi według Stephena R. Covey są:

1. Proaktywność – to Ty jesteś twórcą swojego życia.  

Nawyk ten polega na przejmowaniu inicjatywy, czyli braniu odpowiedzialności za swoje własne życie. Zrozumieniu, że Twoje zachowanie zależy od Twojej własnej decyzji a nie warunków i uwarunkowań.  To Ty tworzysz okoliczności, rozwijasz inicjatywy i działanie. 

Wszystkie problemy, z którymi spotykasz się na co dzień albo:

• dotyczą Twojego zachowania, a więc podlegają Twojej kontroli (nawyki).
• związane są z zachowaniem innych, a więc podlegają Twojej kontroli pośrednio (poprzez zmianę sposobu oddziaływania).
• nie podleją Twojej kontroli (w wypadku których jesteś odpowiedzialna za zmianę Twojego stosunku do nich np.: uśmiech, spokój czy autentyczne odpuszczenie). 

Proaktywność pozwoli Ci rozwiązać wszystkie z nich w ramach Twojej kręgu wpływów. Jeżeli chcesz poprawić swoją sytuację pracuj nad tym nad czym masz kontrolę – nad sobą.

Musisz jednak pamiętać, że wybierając działanie, nie możesz wybrać jego konsekwencji, bo rządzą się one naturalnymi prawami. Życie w harmonii z tym prawami powoduje pozytywne konsekwencje, zaś ich naruszenie negatywne. Przejmując kontrolę nad swoim życiem możesz również poczynić obietnice i dotrzymać ich, lub ustalić cel i pracować nad jego osiągnieciem, albo nie. Zostajesz kreatorem własnego życia, a nie jego biernym odtwórcą. 

2. Przewodnictwo – pierwsza kreacja, myślowy proces tworzenia, zaczynanie z wizją końca. 

By zrozumieć, gdzie teraz jesteś i czy zmierzasz we właściwym kierunku musisz wiedzieć, dokąd podążasz. Musisz rozumieć swoje własne przeznaczenie i postrzegać życie jako całosć. Musisz mieć wewnętrzny kompas nadający kierunek Twoim działaniom, dzięki któremu będziesz mogła sobą kierować. Kiedy wiesz co jest dla Ciebie najważniejsze i masz tą wizję w głowie zawsze będziesz robiła tylko to co naprawdę się dla Ciebie liczy. Zyskasz właściwą perspektywę. Wszystko bowiem najpierw powstaje w Twoim umyśle a dopiero później na planie fizycznym. Tak wygląda proces tworzenia. 

Żyjesz według wręczonego Ci skryptu, ale kiedy okazuje się, że Twój scenariusz nie przynosi Ci korzyści, czy zawiera głęboko zakorzenione nawyki bez wartości, możesz sama stworzyć nowy, skuteczniejszy. Możesz stworzyć scenariusz, który pozwoli wykorzystać cały Twój potencjał, zamiast żyć ograniczającą Cię przeszłością. 

Aby jednak wiedzieć, czy zmierzasz we właściwym kierunku musisz wiedzieć, dokąd zmierzasz. Musisz określić swoją życiową misję, filozofię, credo życiowe. Po to by wiedzieć, kim chcesz być, co osiągnąć w życiu i czego się trzymać. W ten sposób zbudujesz życie oparte o cztery najważniejsze czynniki: bezpieczeństwo, przewodnictwo, mądrość i moc. Musisz stworzyć swoje wartości i wiedzieć skąd one pochodzą. 

Zdarza się, że latami żyjesz z chronicznym bólem braku wizji swoich celów, zdolności kierowania i zarządzania swoim życiem. Być może czasem podejmujesz nawet starania by zmniejszyć ten ból. Jednak stały ból powoduje, że powoli zaczynasz się do niego przyzwyczajać i uczysz się z nim żyć. Leczenie samych symptomów nie przynosi rezultatów tylko maskuje przyczyny bólu.  

3. Zarządzanie sobą, czyli robienie najpierw tego co najważniejsze. 

To nawyk wcielania w życie. Spełnienie w praktyce. Fizyczne tworzenie. Podejmowanie decyzji i działanie zgodnie z nimi. Wcielanie w życie programów. Poczucie honoru wobec siebie samego i zdolność do dotrzymywania obietnic samej sobie. Wewnętrzna dyscyplina i spójność. Ustalanie swoich priorytetów. Wolna wola ułatwiająca samozarządzanie.  Robienie rzeczy we właściwej kolejności. Umiejętność powiedzenia nie i decydowanie o tym, co jest dla Ciebie najważniejsze. 

Codziennie, nawet kilka razy dziennie mówisz tak lub nie rożnym sprawom. Skupienie się na właściwych zasadach i na swojej indywidualnej misji da Ci możliwość dokonywania właściwych wyborów. Sposób w jaki spędzasz czas jest rezultatem sposobu w jaki go widzisz i tego jak postrzegasz swojej priorytety.  

4. Kochanie innych – myślenie w kategoriach wygrana-wygrana.

Ten nawyk mówi o tym, że władza nad sobą i samodyscyplina stanowią podstawę dobrych stosunków z innymi. Kochaj siebie zanim pokochasz innych. Jeśli nie znasz siebie, nie masz nad sobą kontroli, jeśli nie lubisz siebie, nie masz do siebie szacunku nie jesteś prawdziwie niezależna. A to oznacza, że rozwijanie umiejętności w zakresie stosunków międzyludzkich, czyli współzależności nie przyniesie Ci efektów. Nie dasz rady zbudować trwałych fundamentów współzależności bazując na etyce osobowości, czyli wyuczonych technikach stosunków międzyludzkich. Mogą one powstać tylko na bazie tego, kim tak naprawdę jesteś w swoim wnętrzu. W oparciu o Twój charakter. Tylko wtedy będziesz mogła zbudować wartościowe i owocne stosunki z innymi.

Zrozumienie indywidualności innych. Unikanie wnioskowania i projekcji o potrzebach innych ludzi. Unikanie przypisywania własnych intencji innym. Przywiązywanie wagi do drobnych spraw, dobroć i uprzejmość. Dotrzymywanie zobowiązań. Jasność oczekiwań. Unikanie zakładania, że Twoje oczekiwania są oczywiste, właściwie rozumiane i podzielane przez innych. Uczciwość, czyli okazywanie spójności wewnętrznej. Dostosowywanie rzeczywistości do Twoich słów, dotrzymywanie i spełnianie obietnic. Szczerość, a także lojalność w stosunku do nieobecnych. Traktowanie wszystkich według tego samego zbioru zasad. Unikanie kłamstwa. Szczere przepraszanie. Przyznawanie się do błędu.

Prawo miłości i życia. Prawdziwe wzmacnianie naturalnego procesu rozwoju innych. Zapewnianie poczucia bezpieczeństwa innym. Dawanie innym wolności działania w zgodzie z ich wewnętrznymi nakazami. Kochanie innych bez względu na wszystko. 

Kiedy wchodzisz z niezależności we współzależność przyjmujesz rolę przywódcy. Zaczynasz wywierać wpływ na innych. Zaczynasz im przewodzić. Dlatego bardzo ważne jest robienie tego w oparciu o solidne podstawy wypływające z Twojego charakteru.

Istnieje 6 modeli stosunków międzyludzkich:

• wygrana-wygrana – polega na dążeniu do obopólnych korzyści we wszystkich interakcjach. Postawa ta opiewa się o charakter. Spójność wewnętrzną, dojrzałość, czyli równowagę między odwagą i rozwagą, między ego a empatią oraz mentalność dostatku. Ta ostatnia oznacza przekonanie, że wszelkiego dobra wystarczy dla wszystkich. Wywodzi się ono z głębokiego wewnętrznego poczucia własnej wartości i bezpieczeństwa. Skuteczne współdziałanie przynoszące korzyści wszystkim zaangażowanym.
• wygrana-przegrana  – to autorytarne podejście często z użyciem siły, koneksji, możliwości finansowych czy siły osobowości po to by zapewnić sobie wygraną.
• przegrana-wygrana – podejście oparte na popularności i akceptacji, potrzebie pozostania sympatyczną osobą. To kapitulacja, rezygnacja i poddanie się woli innych. Przegrana w konfrontacji z ego innych. Ludzi z takim podejściem do relacji międzyludzkich najczęściej dotykają choroby psychosomatyczne, szczególnie choroby układu oddechowego, nerwowego i krwionośnego. Ich powodem są niewyrażone uczucia: skumulowany opór, głębokie rozczarowanie czy stracone złudzenia. Powodują często nieadekwatny do sytuacji gniew, gwałtowne reakcje z błahych powodów lub cynizm. 
• przegrana-przegrana – czyli podejście oparte na uporze, bezwzględności i zainteresowaniu jedynie samym sobą. Charakterystyczne dla ludzi z wysokim stopniem uzależnia, nieszczęśliwych.
• wygrana– postawa koncentrująca się na zabezpieczeniu własnej pozycji i pozostawieniu innym dbanie o siebie. 
• wygrana-wygrana lub nie robimy interesów – jeśli nie jest możliwe znalezienie rozwiązania przynoszącego pożytek obu stronom, obie strony zgodnie zgadzają się nie dokonywać żadnej transakcji.

Wybór podejścia zależy od okoliczności i właściwego odczytania rzeczywistości. Podejście wygrana-wygrana jednak oparte na fundamencie charakteru i zaufaniu pozwala na wzajemne uczenie się, komunikację i prawdziwą twórczość. Jest zatem kluczem do sukcesu w stosunkach z innymi ludźmi.

5. Komunikacja – staranie się najpierw zrozumieć, a potem być zrozumianą.

Ten nawyk to zdolność do komunikacji, czyli najważniejsza zasada życiowa. Większość ludzi niestety nie słucha z intencją zrozumienia, tylko po to by odpowiedzieć. Przygotowują się do odpowiedzi filtrują wszystko poprzez pryzmat własnych doświadczeń. W ten sposób nigdy naprawdę nie poznają wnętrza drugiego człowieka. Najczęściej albo ignorują to co mówi rozmówca nie słuchając go wcale, albo udają, że słuchają, albo słuchają wybiórczo. Tymczasem kluczem jest słuchanie uważne, oparte na empatii i intencji zrozumienia. Przyjęcie punktu widzenia rozmówcy. Zobaczenia świata w taki sposób, w jaki widzi go druga osoba. Pełne emocjonalne i intelektualne zrozumienie. Głęboka komunikacja z ludzką duszą. 

Autobiograficzny sposób słuchania zaś powoduje, że odpowiadasz zgodnie z jednym z czterech wzorców: 

• oceniasz czyli zgadzasz się lub nie z rozmówcą,
• sondujesz – czyli zadajesz pytania z własnego punktu widzenia, 
• radzisz czyli udzielasz porad opartych na własnym doświadczeniu, 
• interpretujesz – próbujesz wyjaśnić motywy i zachowania rozmówcy opierać się na własnych motywach i zachowaniach.

Słuchanie empatyczne nie jest łatwe i zabiera czas. Pozwala jednak uniknąć nieporozumień, odwracania i odwoływania słów, życia z nierozwiązanymi problemami. Kiedy nauczysz się głęboko słuchać innych ludzi, zobaczysz, jak zmieni się sposób w jaki ich postrzegasz. 

Kiedy już zrozumiesz, postaraj się być zrozumiana. Prezentując swoje pomysły jasno, dokładnie i obrazowo rozumiejąc przy tym interesy rozmówcy zwiększasz wiarygodność swojego przekazu. Im głębiej prawdziwiej będziesz rozumiała innych ludzi, tym bardziej będziesz ich doceniała i tym więcej szacunku będziesz dla nich miała. Dotkniesz duszy drugiego człowieka. 

6. Synergia – otwarcie się na nowe.

Ten nawyk to otwarcie serca, umysłu i ekspresji na nowe możliwości. Termin synergia oznacza, że całość jest czymś więcej niż sumą poszczególnych jej części. Przykładem synergii jest np. sposób powołanie dziecka na świat przez kobietę i mężczyznę. Dziecko jest nowa jakością, całością powstałą z dwóch innych części. 

Im bardziej jesteś autentyczna tym bardziej otwarcie wyrażasz siebie. Wtedy inni mogą odnieść się do Twoich wypowiedzi i tym bezpieczniejsze wydaje im się wyrażenie siebie. To kolejne wyrażenie siebie staje się strawą dla ducha innych osób i wytwarza szczerą empatię, która tworzy nowy wgląd w sprawę, powoduje uczenie się, poczucie podniecenia i przygody, które podtrzymują ten proces. Otwiera się wtedy przed Wami nowy świat wglądu w nowe perspektywy i możliwości.  

Synergia tworzy lepsze rozwiązania niż którekolwiek z pierwotnie zaproponowanych i wszyscy zaangażowani są tego świadomi. Przynosi również radość z uczestnictwa w procesie tworzenia. Istotą synergii jest docenianie różnic umysłowych, emocjonalnych i psychologicznych. Nie widzisz świata takim jakim jest, ale takim jakim Ty jesteś. Twoje postrzeganie jest uwarunkowane Twoim doświadczeniami i brakiem danych. Dopóki nie będziesz doceniać różnic w postrzegani świata pomiędzy Tobą a innymi nie będziecie doceniać siebie nawzajem i dawać wiary, że istniej możliwość, że rację ma każdy z Was. Może się okazać, że życie nie zawsze jest „albo”, „albo” i zawsze istnieje trzecie wyjście, dopóty nigdy nie wyjdziesz poza granice tego uwarunkowania. 

7. Rozwijanie siebie samej.

Ostatni nawyk to wzmacnianie samej siebie. Odnawianie czterech wymiarów swojej natury: 

• fizycznego – ćwiczenie, odżywianie, kontrola poziomu stresu, dbanie o swoje ciało, odpoczynek i odprężenie, dbanie o swoją wytrzymałość i elastyczność. 
• społeczno-emocjonalnego – służenie, empatia, synergia, wewnętrzne poczucie bezpieczeństwa. 
• duchowego – jasne wartości, oddanie, studiowanie, medytacje. Dbanie o swój system wartość, rdzeń tego kim jesteś.
• umysłowego – czytanie, wizualizowanie, planowanie, pisanie.

Najpoważniejszą inwestycją Twojego istnienia jest inwestowanie w siebie. W urządzenie służące Ci do działania. Aby było ono skuteczne musisz regularnie o nie dbać na każdym z powyższych wymiarów.

Spokój wewnętrzny jest efektem życia zgodnego z prawdziwymi zasadami i wartościami. Nawyki 1-3 dają Ci wewnętrzny rdzeń – centrum zasad, które pozwala Ci ze spokojem i siłą zapanować nad uzewnętrzniającą się wrażliwością. 

Im bardziej jesteś proaktywna tym skuteczniej kierujesz sobą i zarządzasz swoim życiem. Kiedy skuteczniej zarządzasz sobą masz więcej czasu, który możesz poświecić na działania związane z odnawianiem czterech wyrazów swojej natury. Im lepiej starasz się zrozumieć innych tym lepiej zakończą się Twoje starania – osiągnięciem postawy wygrana-wygrana.  Im lepiej opanujesz nawyki związane z własną niezależnością tym lepiej będziesz działać w sytuacjach wymagających współzależności. A odnowa pozwoli Ci odnowić wszystkie pozostałe nawyki. 

Kiedy odnawiasz wymiar fizyczny wzmacniasz osobistą wizję (nawyk pierwszy). Odnawiając wymiar duchowy wzmacniasz kierowanie sobą (nawyk drugi). Kiedy zaś odnawiasz umysłowy wymiar swojego życia wzmacniasz zarządzanie sobą (nawyk trzeci).

7 nawyków świadomego życia oznacza, że jesteś proaktywnym twórcą siebie samej, przewodzisz innym własnym przykładem, zarządzasz sobą kochając innych by stworzyć coś nowego i wzmacniać samą siebie.

---

Źródło:

Stephen R. Covey „7 nawyków skutecznego działania”, REBIS, Poznań, 2003.

https://www.franklincovey.com